Drie Zeeuwen over hun Scandinavië

Historisch en cultureel gezien bestaat Scandinavië uit de lidstaten van de Noordse Raad: Denemarken, Finland, IJsland, Noorwegen en Zweden. In het Deens, Noors en Zweeds wordt dit aangeduid als “Norden” en in het Fins als ‘Pohjoismaat’, aldus Wikipedia. Het Zweedse merk Saab passeerde reeds de revue en in deze special van VIVACE leest u verder een portret van drie Zeeuwen en hun band met dit prachtige gebied in het noorden van Europa. Tevens ook aandacht voor de Scandinavische woonstijl die – terecht – momenteel erg in de belangstelling staat.

In 1983 is Liesbeth Zonnevijle een jaar in USA geweest als Exchange Student, waar ze de Deense student Peter Nielsen ontmoette. Samen reisden ze in de schoolvakanties heen en weer tussen Nederland en Denemarken, waar zij nu 28 jaar woont.

Naast haar baan bij een reisbureau importeert Liesbeth Zeeuwse sappen van ‘de Appelaere’ en daarmee een stukje Zeeland. Dit heeft haar al veel leuke momenten gegeven; van een bezoek bij de Nederlandse Ambassadeur in Denemarken tot wel 1500 glaasjes schenken bij de eerste Copenhagen Urban Trail. En niet te vergeten een warm contact met de familie Tazelaar van de Appelaere en daarmee een extra connectie met Zeeland.

‘We houden
alle vier
enorm van Kopenhagen’

Liesbeth: “Het eerste jaar woonden wij in Roskilde, waar mijn man opgroeide. Na een jaar kochten wij een flat in Kopenhagen. Wij hebben inmiddels in verschillende delen van Kopenhagen gewoond, maar nooit verder dan 6 km van het centrum. Wij houden alle vier enorm van de stad. Met alle vier bedoel ik mijn man en mijn twee dochters van 12 en 16 jaar. Ze zijn echt een mix van Zeeuwse klei en Deense viking. Ze spreken vloeiend Nederlands, Deens en Engels.”

Liesbeth komt nog heel graag in Zeeland. “Ik kan zo enorm genieten van een lange wandeling langs de zee in de winter, luieren op het strand in de zomer, hardlopen in de polders, de mooie Zeeuwse luchten, hoe ieder seizoen het boerenland verandert, een lekkere pan mosselen en de eerlijke en nuchtere Zeeuwse mentaliteit. Deze dingen kunnen mij af en toe heimwee geven en dan moet ik even een weekendje naar mijn ouders in Oostburg. Ik ben toch wel vijf keer per jaar in Zeeland. Ook beide dochters komen graag naar oma en opa. Aangezien ze zijn opgegroeid met veel reizen, gaan ze al van jongs af alleen met het vliegtuig.”

“Na zoveel jaar heb ik mijn leven opgebouwd in Kopenhagen en daarom denk ik niet dat ik terug zal keren naar Zeeland om daar te wonen. Kopenhagen biedt ons alles en binnen een half uur ben je aan het strand of in het bos. Met de brug/tunnel ben je met de trein of auto met een half uurtje in Zweden en daar ligt de natuur open voor het buitenleven.”

Liesbeth: “Een van de verschillen tussen Nederland en Denemarken is dat men hier nog steeds heel veel tradities naleeft. Je doet, viert en eet dingen op een bepaalde manier. Wat mij altijd opvalt is dat ook de jongere generaties hier nog steeds van houdt. Wat het verschil Kopenhagen en Zeeland betreft, denk ik vooral aan het tempo. Veelal maak je hier bij de bakker niet even een praatje over het weer en in de vele flatgebouwen kennen de mensen vaak hun buren niet. Maar ik denk dat dat eigenlijk ook wel het geval is als je Zeeland met bijvoorbeeld Amsterdam vergelijkt.” Liesbeth: “Kopenhagen is echt een stad voor de hele familie. Neem gerust de kinderen mee want in deze stad kun je alles combineren. De metro brengt je binnen tien minuten naar het strand. Ik noem het een ‘stadsstrand’ want het is natuurlijk heel wat anders dan ons Zeeuwse strand.”

 

Van Kopenhagen naar het robuuste Noorwegen… Haar eerste vakantie was Jeanine Dekker al gefascineerd door Noorwegen. Uit deze fascinatie ontstond Bryggen, dé webwinkel voor Noors handwerk en design. Het andere geluid uit Scandinavië en de enige lifestylewinkel in Nederland die zich helemaal op Noorwegen richt.

Kortgeleden begon Jeanine de webwinkel www.bryggen.nl, met handwerk en design uit Noorwegen. De eerste en enige in Nederland. In tegenstelling tot het design uit de andere Scandinavische landen is het Noorse in Nederland nauwelijks bekend. Noorse designers hebben een grote voorliefde voor robuuste materialen als hout, metaal, glas, keramiek en wol. Waar die liefde vandaan komt? Daarin speelt de natuur en het landschap van Noorwegen een grote rol.

‘De fascinatie is niet meer weggegaan’

Jeanine ging vijf jaar geleden voor het eerst in Noorwegen op vakantie. Ze weet nog hoe ze in het vliegtuig de zuidkust zag opdoemen. De grillige kustlijn met al die rotseilandjes ervoor maakten meteen al grote indruk. De fascinatie is niet meer weggegaan. Het ruige Noorse landschap is onverbiddelijk en tegelijk wonderschoon. Maar Jeanine houdt ook van de bijzondere architectuur, de taal en cultuur van het land. Nu komt ze zeker twee keer per jaar in Noorwegen. De collectie die ze voor haar winkel bij elkaar zocht, is even contrastrijk als Noorwegen zelf. Stoer en elegant, ruig en poëtisch, robuust en verfijnd. En alle producten hebben hun eigen levensverhaal. Die verhalen vertelt Jeanine eveneens. Ze is ook historica en verdiepte zich in de geschiedenis die Zeeland en Noorwegen delen. Zeeuwen, maar ook andere Nederlandse kooplieden, dreven in de zeventiende en achttiende eeuw volop handel met Noorwegen. Daarom heet haar winkel Bryggen, dat kade of aanlegplaats betekent in het Noors. Aan de kades werden vroeger handels­goederen uitgewisseld, maar

ook cultuur, zoals verhalen, liedjes en muziek. Ook Jeanines winkel staat voor die uitwisseling. Met Bryggen verbindt ze oude en nieuwe werelden, werelden van ver en dichtbij. Jeanine zag ook dat de Noren veel waardering hebben voor traditionele ambachtelijke technieken. Vakmanschap dat in de loop van generaties is opgebouwd, wordt steeds opnieuw doorgegeven. Zo zijn de kwaliteit en schoonheid van een product lokaal geworteld. Oude technieken, moderne vormgeving, pure materialen. En al die tijd kenden we in Nederland die prachtige producten uit dat schitterende land niet. Onvoorstelbaar, dacht Jeanine. En zo kwam Noors handwerk en design naar Nederland….

 

We vervolgen de reis van Noorwegen naar Zweden… In de tien jaar waarin de familie Boone uit Middelburg met het gezin door Scandinavië met de caravan trok, werd de Zweedse provincie Dalarna favoriet. “Niet dat wij het kamperen beu waren, maar we begonnen te fantaseren hoe het zou zijn om een eigen plek te hebben in het weidse, rustige en dunbevolkte Midden-Zweden. Onze droom werd een vakantiehuisje in een heuvelachtig gebied tussen de bossen, dichtbij het water, met echte winters en een beetje back-to-basic.

‘Duik de natuur in met een kano of mountainbike!’

Na twee jaar lang intensief zoeken, viel het oog op het blauwe berghuis in de gemeente Mora, Stuga Blå Pärla (vakantiehuis de Blauwe Parel). Marianne: “Het is een ware parel tussen al het groen! Het Zweedse plekje raakt ieder jaar meer geworteld met onszelf. Cultuur, tradities en natuur staan hier hoog in het vaandel. Daar zijn de Zweden echt trots op. De Zweden houden hun zomervakantie aan de populaire westkust; het is gezellig druk met alle toeristen. Men geniet van het strand, de zee en al het lekkers wat op de menukaart staat. Heel veel vis dus!

De verschillen tussen Zeeland en Zweden? Dat begint bij de natuurbeleving. Zweden is een immens groot en waar Zeeland een beperkte vegetatie heeft, gaat het in tienvoud verder in Zweden. Zeeland heeft een zeeklimaat met gure natte winters en gematigde zomers. Zweden kent een landklimaat en dat betekent een lagere luchtvochtigheid. Het kan -18ºC zijn, maar het voelt lang niet zo doordringend koud. We beleven in Midden-Zweden nog echte winters in januari en februari en in het noorden valt in oktober de eerste sneeuw en dat blijft soms tot begin juni in de bergen liggen. En dan die heerlijk lange lichte zomernachten… Doordat er veel minder lichtvervuiling is, hebben we soms het gevoel midden in de melkweg te staan. Met als toetje het magische Noorderlicht.”

Veel mensen vragen of het geen ‘last’ is, vertelt Marianne. “Een huis in het buitenland geeft toch wel extra werk en zorgen? Natuurlijk, je hebt af en toe het onderhoud, maar we komen er graag! De 1600 kilometer overbruggen we het liefst met het vliegtuig en een huurauto. Het reizen van deur tot deur duurt gemiddeld twaalf uur. Jaarlijks begin mei wordt de stuga verhuurklaargemaakt (www.groetenuitzweden.nl) om in oktober/november deze weer winterklaar achter te laten. We verblijven zo’n zes of zeven keer per jaar in de stuga.”

“Iedereen die houdt van de natuur en out-dooractiviteiten komt helemaal aan z’n trekken. Duik de natuur in door een kano of mountainbike te huren, ga vissen, zwemmen of wandelen. Met alle wilde dieren lijkt het net een grote dierentuin! En dan de winterbeleving met activiteiten zoals een onvergetelijke huskysafari, sneeuwscootertocht, langlaufen, boarden en skiën, schaatsen op 80 cm dik ijs, sneeuwschoenwandelen. Er is nog zoveel te vertellen over Zweden, maar beleef het zelf! Wij zeggen: Välkommen i Sverige!”