Column door Bert Flipse.
Het jaar 2020 zal op veel punten als een bijzonder jaar de geschiedenisboeken ingaan. Uiteraard zal het belangrijkste onderwerp daarin de wereldwijde pandemie zijn van het virus dat in eerste instantie Corona werd genoemd. Later werd de meer wetenschappelijke naam Covid 19 gebruikelijk met daarin een verwijzing naar het jaar waarin de eerste uitbraken van het virus plaatsvonden in China. Onder het mom van schoenmaker hou je bij je leest zal ik u in deze column niet vermoeien met Corona (on)wijsheden.
Het bijna afgelopen jaar zal zeker niet de boeken ingaan als een topjaar voor de verkoop van nieuwe auto’s. Als in de laatste weken van het jaar niet heel extreem veel (elektrische) auto’s op naam worden gezet zal er wel een record worden gebroken. Helaas zal dit wel een dieptepunt voor de autobranche zijn. Het lijkt erop dat het totale aantal verkochte nieuwe auto’s het laagste wordt in 50 jaar tijd. In het jaar 1969 was het de laatste keer dat minder dan 350.000 nieuwe auto’s in een jaar werden verkocht. De kans is groot dat dit aantal ook in 2020 niet wordt gehaald.
Het aandeel elektrische auto’s zal wel een verkooprecord behalen maar dat zal zeker niet afdoende zijn om een laagterecord te voorkomen. Aan de hegemonie van Tesla lijkt dit jaar een einde te komen. Vorig jaar verkocht Tesla tot en met oktober bijna 14.500 auto’s, dit jaar zijn in dezelfde periode minder dan 4.700 auto’s verkocht. In 2019 zijn de verkoopaantallen van Tesla in de laatste twee maanden van het jaar nog ruim verdubbeld tot een totaal van bijna 31.000 auto’s. Het overgrote deel kwam voor rekening van het voordeligste model van Tesla, de model 3. Het is niet te verwachten dat dit jaar nog een verdubbeling van de verkoopcijfers gaat plaatsvinden.
Uiteraard zal de Coronapandemie ook voor Tesla gevolgen hebben gehad, maar de terugloop van verkoopaantallen lijkt hier een diepere oorzaak te hebben. Afgelopen september twitterde de CEO en marketinggoeroe van Tesla, Elon Musk, nog dat hij in 2030 twintig miljoen elektrische auto’s per jaar wil bouwen. Om dit in perspectief te plaatsen: dat zou bijna twee keer zoveel auto’s zijn als fabrikant Volkswagen in 2019 totaal mondiaal produceerde. In het afgelopen jaar wisten echter al twee fabrikanten, Volkswagen en Renault-Nissan-Mitsubishi, meer elektrische voertuigen te produceren als Tesla. Beide merken die de Europese standaard hoger in het vaandel hebben staan dan Tesla. Combineer dit met de gigantische service-en kwaliteitsproblemen die Tesla ondervindt in Europa en het lijkt welhaast onmogelijk om een rol van betekenis te blijven spelen op de Europese markt.
Tesla heeft enorme invloed gehad op de elektrificatie van mobiliteit. Andere fabrikanten hadden op zijn minst nog jaren langer gewacht met gigantische investeringen op dit vlak als Tesla er niet was geweest. Er is echter nog een andere reden dat fabrikanten gedwongen worden elektrische auto’s te produceren. Vanaf 2021 mogen nieuw geleverde auto’s in Europa namelijk niet meer CO2 uitstoten dan 95 gr/km. Er zijn heel erg ingewikkelde en vooral heel erg veel uitzonderingen op deze regel. In beginsel zou iedere fabrikant van formaat gemiddeld moeten voldoen aan deze regel voor alle modellen die zij levert. In het kort komt het er op neer dat iedere auto die meer uitstoot, zal moeten worden gecompenseerd door een auto die minder of niets uitstoot.
Op het niet voldoen aan de eis van 95 gr/km maximale CO2 uitstoot staan gigantische boetes. De basisregel daarvoor is € 95,- per gram teveel CO2 uitstoot vermenigvuldigd met het totaal aantal geproduceerde auto’s. Voor een fabrikant als Volkswagen zou 1 gram overschrijding honderden miljoenen kunnen kosten. Het voordeel van de zeer gecompliceerde regelgeving is voor de fabrikanten die hun zaakjes nog lang niet op orde hebben. Zij sluiten namelijk allianties af met fabrikanten die veel auto’s produceren die geen CO2 uitstoten. Zo is Volkswagen al een alliantie aangegaan met MG. De grootste alliantie op dit vlak lijkt bestemd te zijn voor Fiat/Chrysler die naar verluidt een bedrag betaalt aan Tesla van 1,1 miljard euro om drie jaar lang CO2 te mogen compenseren. Wat mij betreft zou een realistischer doelstelling, zonder allerlei trucjes die te omzeilen, een betere stap in de goede richting zijn in een hopelijk succesvol 2021.
